ႏိုင္ငံတစ္ ႏိုင္ငံတိုးတက္တယ္ မတိုးတက္ဘူးဆိုတာ အဲဒီႏိုင္ငံရဲ ့ Electrical Power ဘယ္ေလာက္ပမာဏထိသံုးစြဲတယ္ဆိုတာနဲ ့ တိုင္းတာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္အယူအဆနဲ ့ေျပာရလွ်င္ အဲဒီႏိုင္ငံရဲ. အစားအစာနဲ ့၊ အႏုပညာ ေတြကိုလည္းထည္ ့သြင္းစဥ္းစားရမည္။ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္ႏိုင္ငံပဲေရာက္ေရာက္ အရင္ဆံုးေလ ့လာျဖစ္တာက သူတို ့ရဲ ့ရိုးရာအစားအစာကို ဘယ္လိုအဆင္ ့ျမင္ ့ျမင္ ့ျပင္ဆင္ထားလည္း၊ ပန္းခ်ီကို ဘယ္ေလာက္ထိ အႏုစိတ္နဲ ့ခံစားၿပီးေရးဆြဲထာလည္း ဆိုတာကိုေလ ့လာတယ္။ ဒါေလာက္ဆိုရင္ အဲဒီႏိုင္ငံရဲ ့Life Stlye ကို အၾကမ္းအားျဖင္ ့ခန္ ့မွန္းႏိုင္သည္။ ေရာက္ဖူးသမွ်ႏိုင္ငံေတြကို ကိုယ္ ့ႏိုင္ငံနဲ ့ ယွည္ထိုးၾကည္ ့မိသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ႏိုင္ငံသည္ အရာရာ၌ေနာက္က်က်န္ခဲ ့သည္။ အေတြးအေခၚအယူအဆေတြလည္း စနစ္ဆိုးတစ္ခုရဲ ့ ေအာက္မွာပ်က္စီးကုန္ၿပီ။ ဒီတိုင္းသာေ႐ွ့ဆက္တိုးရင္ အလံုးစံု ပ်က္စီးဖို ့ပဲ ရွိေတာ ့သည္။ ဒီစနစ္ဆိုးႀကီးကို ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ၿပီး၊ ေနာက္ႀကီးျပင္းလာမယ္ ့ ကေလးေတြကိုလည္း Educated ေတြျဖစ္ေအာင္ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္မွသာ ႏိုင္တကာမွာ မ်က္ႏွာငယ္ရတဲ ့ အျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္မည္။
ကြ်န္ေတာ္ အိႏိၵယႏိုင္ငံကို ဥပမာျပခ်င္တယ္။ အိႏိၵယအစိုးရ ဘယ္ေလာက္ပင္လဘ္စားစား၊ ျပည္သူေတြဟာ သူတို ့လုပ္စရာရိွတဲ ့ အလုပ္ေတြကို အစိုးရကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ တိုင္းျပည္အတြက္အက်ိဳးရွိရွိနဲ ့ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေနၾကသည္။ အိႏၵိယျပည္သူေတြလည္းသိသည္ သူတို ့အစိုးရဟာ Criminal ေတြဆိုတာ၊ အစိုးရႏိုင္ငံေရးသမားေတြကိုလည္း ရြံမုန္းၾကသည္၊ အစိုးရတစ္ရပ္ကို ေတာ္ရံုနဲ ့ဆန္က်င္လို ့မရဘူးဆိုတာလည္းသိသည္။ ဒါေပမယ္ ့အခ်ိန္ကုန္ေနာက္က်က်န္ခဲ ့မွာေၾကာက္တဲ ့အတြက္ေၾကာင္ ့အစိုးရရဲ ့လုပ္ရပ္ေတြကို လစ္လ်ဳ႐ွုၿပီးေတာ ့ တိုင္းျပည္အတြက္အင္တိုက္အားတိုက္ Positive Attitude ေတြထားကာ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေနၾကသည္။ အစိုးရလည္းသူ ့အလိုလို ေဘးေရာက္သြားသည္။ ဒါဟာ ျပည္သူေတြ Educated ျဖစ္သြားၿပီးဆိုတာကိုျပလိုက္တာပဲ။ အစိုးရလည္း ျပည္သူေနာက္လိုက္ျဖစ္သြားသည္။
ဗီယမ္နန္ႏိုင္ငံကို ေျပးၿပီးေတြးၾကည္မိသည္၊ ဗီယမ္နန္ျပည္သူေတြဟာ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္အင္မတန္ျပင္းထန္ၾကသည္။ သူတို ့ႏိုင္ငံရဲ ့ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ဆိုတာဟာ နာမည္ဘဲရွိေတာ ့သည္၊ တကယ္ ့လက္ေတြမွာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို အမွီလိုက္ေနသည္၊ ျပည္သူနဲ ့အစိုးရဟာ တကယ္ ့ကို အင္တိုက္အားတိုက္ဘဲ။ အသက္၃၅ ႏွစ္ေအာက္ဗီယမ္နန္ျပည္သူဟာ ႏိုင္ငံရဲ ့၈၅ ရာခိုင္ႏွ ုန္း ရွိတယ္၊ ဒီလူငယ္ေတြရဲ ့လူ ့စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဟာ တစ္တိုင္းျပည္လံုးကို ေမာင္းႏွင္ေနတာဘဲ။ ေနာင္လာမယ္ ့ ၅ ႏွစ္မွာ ဗီယမ္နန္ ႏိုင္ငံဟာ စင္ကာပူႏွင္ ့ထိုင္းကိုေက်ာ္ၿပီး အာရွက်ားျဖစ္လာေတာ ့မည္။
တ႐ုပ္ႏိုင္ငံကိုေတာ ့ထည္ ့မေျပာခ်င္ေတာ ့ပါ။ တ႐ုပ္ႏိုင္ငံသည္ ကြန္ျမဴနစ္လိုလို ဘာလိုလိုႏွင္ ့ က်ဴးဘားသမၼတ ကတ္စထ္ရို ေတာင္မ်က္လံုးလည္သြားသည္။ ကြန္ျမဴနစ္အတံုးအခဲျဖစ္ေသာ ကတ္စထ္ရိုသည္ တ႐ုပ္ႏိုင္ငံရဲ ့ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ယိုးယြင္းေနပံု၊ စီးပြာေရးတိုးတက္ေနပံုကို ေတြ ့ၿပီး " အေဆြေတာ္တို ့ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္ေျပာင္းလဲသြားပါလား" ဟု စကားလံုးလွလွလည္းနဲ ့ထည္ ့သြားသည္။ တိန္ ့ေ႐ွာင္ဖိန္ ့ေျပာခဲ ့တဲ ့စကားကို တ႐ုပ္ျပည္သူေတြ လက္ေတြ ့ျပေနၾကၿပီ၊" ေခာတ္ေရစီးေၾကာင္းအတိုင္းစီးဆင္းရင္ ေရွ ့ကလည္းမလိုက္နဲ ့၊ ေနာက္ဆံုးကလည္းမလိုက္နဲ ့၊ အလယ္ကေနလိုက္ပါ" ဟု မိန္ ့သြားသည္။
မၾကာေသးခင္က စင္ကာပူရဲ ့ Minister Mentor လီကြန္ယူက " စင္ကာပူႏုိင္ငံဟာ အဆင္ ့ျမင္ ့တဲ ့ International Art ကို လိုက္မွီဖို ့ Generation ၃ ဆက္ႀကိဳးစားရအံုးမယ္။" ဟုေျပာသြားတယ္။ကြ်န္ေတာ္ ့တို ့ႏိုင္ငံဆိုရင္ေတာ ့မေတြးဝံစရာပဲ။ စင္ကာပူအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ ့စနစ္နဲ ့၊ ျမန္မာအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ ့စနစ္ဟာ အတူတူပါပဲ။ ဦးေႏွာက္ရွိတဲ ့အစိုးရကေတာ ့ Deplomative Way နဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး၊ ဥာဏ္မရွိတဲ ့ အစိုးရကေတာ ့လက္နက္ေတြနဲ ့ အုပ္စိုးတယ္။ ျပည္သူေတြဆီမွ ေခါင္းပံုျဖတ္တာခ်င္းကေတာ ့အတူတူဘဲ။ဒါေပမယ္ ့ စင္ကာပူအစိုးရက တိုင္းျပည္ကို ပိုၿပီး Smart ျဖစ္ေအာင္အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ " In knowledge revolution, victory will go to the Smartest Nations and Companies." စာေရးဆရာ Thomas L. Friedman က ေျပာထားသည္။ ႏိုင္ငံေတြကိုလည္း ယခုအခါ Developing country, Developed country လို ့ေတာင္ မသံုးေတာ ့ဘဲ၊ Smart, Smarter and Smartest country ဆိုတဲ ့စကားလံုးေတြနဲ ့ သံုးေနၾကသည္။
ယေန ့ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ မိမိႏိုင္ငံကို ဘယ္လို Smartest ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားရမလဲ ဆိုတာပဲ စဥ္းစားေနၾကသည္။ FDI လို ့ေခၚတဲ ့ ( Foreign direct investments ) ရဲ ့အက်ိဳးေတြကို Asia-Pacific Economic Co-operation (Apec) Summit အစည္းအေဝးမွာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ ့ဆံုေဆြေႏြးၾကတယ္။ FDI ရဲ ့အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကေတာ ့
(1) increase productivity capicaty.
(2) bring in technology.
(3) open up access to overseas markets.
(4) creatd jobs and
(5) raise living standards for the people ေတြပါဘဲ။ အဲဒီအက်ိဳးေက်းဇူးေတြရဖို ့အတြက္ ႏိုင္ငံေတြဟာ
(၁) globalisation ကိုလက္ခံရမယ္၊
(၂) ေကာင္းမြန္တဲ ့ economic policies ေတြကို မီေအာင္လိုက္ရမယ္၊
(၃) အနာဂတ္အတြက္ တတ္ႏိုင္တဲ ့ Capabilities ေတြကိုတည္ေဆာက္ထားရမယ္ ဆိုတာေတြပါဘဲ။ Globalisation ကိုႀကိဳဆိုတဲ ့ေနရာမွာ စီးပြါးေရးကို ဖြင့္ေပးရမယ္။ ကုန္စည္၊ လူ၊ အတတ္ပညာ ႏွင္ ့အေတြးအေခၚ ေတြကိုလည္း လြတ္လပ္စြာ စီးဆင္းျခင္းေပးရမယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ ့Economic Policies ေတြကို အမီလိုက္တဲ ့ေနရာမွာလည္း Multinational corporations ႀကီးေတြကို ႏိုင္ငံတြင္းသို ့ဝင္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ရမယ္။ ဒါလိုမွမလုပ္ရင္ ႀကီးမားတဲ ့ Domestic Market ဟာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးႁမွ ွုပ္ႏွံသူေတြကို ဆြဲေဆာင္ရခက္သြားလိမ္ ့မယ္။ေနာက္ဆံုးတစ္ခ်က္ျဖစ္တဲ ့ အနာဂါတ္အတြက္ Capabilites ေတြကို တည္ေဆာက္တဲ ့အခါ ႏိုင္ငံကိုယ္စားျပဳ အစိုးရဟာ Infrastructure ေတြ၊ Effective Institutions ေတြကိုတည္ေဆာက္ရမယ္။ rule of the law ေတြကို Upholding လုပ္တဲ ့အခါမွာလည္း competent and non-corrupt regime အုပ္ခ်ဳပ္မွ ုစနစ္နဲ ့ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ အစိုးရဟာ လူငယ္ေတြအတြက္ ပညာေရးက႑ေတြ၊ workers ေတြရဲ ့ skill ကို upgrade လုပ္ေပးတဲ ့က႑ေတြမွာ ရင္းႏွီးႁမွ ွုပ္ႏွံရမယ္။ ဒါအျပင္ vulnearable segments of the population လို ့ေခၚတဲ ့ လူဦးေရရဲ ့ပ်က္စီးလြယ္တဲ ့အစိတ္အပိုင္းေတြကို ကူညီရန္ special efforts ေတြကို စီမံထားရမည္။ FDI ကို ခြင္ ့ျပဳလိုက္ျခင္းအားျဖင္ ့ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီေတြနဲ ့ ျပည္သူေတြကို ၿပိဳင္ဆိုင္ဖို ့အတြက္ ဖိအားေပးသလို ျဖစ္သြားသည္။ အစိုးရကလည္း အလုပ္လက္မဲ ့ျဖစ္မွုေတြ၊ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီေတြ ပိတ္ပစ္ရမွု အေျခအေနေတြအတြက္လည္း ျပင္ဆင္ထားရမည္။ တကယ္လို ့ The flow of trade and investments ေတြကို restrict လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း shared interests in one another ကေန ၿပိဳင္ဆိုင္မွူေတြ၊ တင္းမာမွုေတြ ပိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဟု ႏိုင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္ေတြက အႀကံျပဳၾကသည္။ ႏိုင္ငံရဲ ့ High-tech sector က႑ကို ျမွင္ ့တင္တဲ ့အခါ ရင္းႏွီးႁမွ ွုပ္ႏွံမွု အခြင္ ့အလမ္းေတြကို ဖန္တီးေပးျခင္း၊ Capacity for knowledge နဲ ့ဖန္တီးထားတဲ ့ Property ေတြကို ကာကြယ္ေပးျခင္း၊Telecommunication industry ေတြကို အၿပိဳင္အဆိုင္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ေအာင္ လမ္းေၾကာင္းဖြင္ ့ေပးျခင္ စတာေတြနဲ ့ ျမွင္ ့တင္ထားရမည္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ ႏိုင္ငံဟာလည္း အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္လာမယ္ ့ တ႐ုတ္နဲ ့အိႏၵိယ ၾကားမွာတည္ေနတဲ ့အတြက္ေၾကာင္ ့ Geopolotic အရ အျခားအေရွ ့ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြထက္ အားသာခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိသည္။ လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္စိတ္ရွိတဲ ့ လူငယ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒီလူငယ္ေတြကို အစိုးရက ေစတနာသန္ ့သန္ ့နဲ ့ အသက္ေမြးပညာေတြကို တကယ္တတ္ေအာင္ သင္ေပးမယ္ဆိုရင္ ထြက္ေပၚလာမယ္ ့ လူစြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ Media လုပ္ငန္းေတြကို လြတ္လပ္ခြင္ ့ေပးမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို ့ႏိုင္ငံဟာမုခ်မသြယ္တိုးတက္လာလိမ္ ့မယ္။
